Leica SL2 S Maszyna do filmowania

Oczywiście nie tylko do filmowania. Do fotografowania także, a jednak to opcje filmowe czynią z tej kamery profesjonalny kombajn multimedialny do wszelakich produkcji. Zapewne wielu z Was stwierdzi, że na rynku jest mnóstwo takich kombajnów ale… Ale nie są one tak dobrze zbudowane i zaprojektowane. Funkcjonalność jest, ale nie tak łatwo dostępna jak w modelu SL2-S. Zespół – jak by to ująć – filmowych cech, ewidentnie przechyla środek ciężkości tego aparatu, w kierunku filmowania.

Fotograficzne aspekty tej konstrukcji już omówiliśmy w teście tego aparatu. Jest to, wyposażony w 24 megapikselową, stabilizowaną matrycę, aparat z szybkim systemem AF, w tym z w pełni sprawnym trybem śledzącym. Wraz z obiektywami serii SL, które zbudowane są bezkompromisowo, prędkość działania systemu AF, bardzo wzrosła. Wzrosła do poziomu znanego z najszybszych bezlusterkowców. Jeśli dodamy 14 bitowe RAW-y, duży bufor, podwójny slot kart SD, jesteśmy pewni, że to dobry aparat fotograficzny. Czy jest jednak dobrą kamerą?

Postanowiliśmy opisać szerzej funkcje filmowe, ponieważ otrzymaliśmy na przestrzeni kilku miesięcy kilkanaście zapytań o zastosowanie SL2 S w poważniejszych produkcjach.

Przede wszystkim pierwszym krokiem bardziej zaawansowanych operatorów rejestrujących obraz filmowy jest dokupienie do swego aparatu/kamery – solidnej, metalowej, klatki operatorskiej do filmowania. Wiąże się to z potrzebą montażu dodatkowych akcesoriów, do montowania których, żaden aparat fotograficzny, nie jest przystosowany fabrycznie. Monitor podglądowy, wizjer kątowy, mocny akumulator np. V-Lock, rekorder zewnętrzny to tylko część niezbędnych akcesoriów. Cięższe obiektywy, przejściówki PL, rurki do matte box`a to kolejne doposazenie. Dlaczego nie możemy podpiąć tego wszystkiego do tradycyjnego aparatu? Dlatego, ze żaden nie jest przygotowany na dodatkowe obciążenia. Większość konstrukcji zbudowana jest w oparciu o metalowy (np. magnezowy szkielet, otoczony korpusem z tworzywa. Tu j est jednak inaczej. Korpus Leica SL2 S to jednorodna bryła metalu. Znany z MacBooków Apple koncept, frezowania jednej bryły metalu sprawdził się znakomicie, podnosząc drastycznie odporność całości na czynniki mechaniczne i naprężenia. Precyzja wykonania i – wybaczcie za to określenie – pewna toporność, kanciastej konstrukcji, która może przeszkadzać przy fotografowaniu, w czasie filmowania po pierwsze nie przeszkadza, po drugie daje operatorowi pełną swobodę użycia korpusu otoczeniu sprzętem o filmowym przeznaczeniu.

Przykręcenie korpusu do płytki riga, zdejmuje operatorowi z głowy troskę o całą resztę. Sztywność tej konstrukcji jest gigantyczna. Gigantyczna do tego stopnia, że nawet podpinanie kinowych obiektywów filmowych przez przejściówkę na system mocowania PL, nie jest problemem. Nie trzeba stosować dodatkowych podpór. Jeśli spróbujecie wykonać to z korpusem pokroju Sony A7 czy Canon R, możecie się zdziwić. 

Dokręcenie do stopki lampy błyskowej ramienia z rejestratorem zewnętrznym, pełniącym rolę monitora podglądowego (np. Atomos), także nie stanowi problemu! Jeśli twierdzicie, że stopki lamp błyskowych się do tego średnio nadają to dotknięcie czernionej, stopki mocowania lampy w Leica SL2 S przywołuje skojarzenia z grubością i jakością wykonania elementów broni palnej. Ta stopka wytrzyma wszystko. 

Operatorzy przyzwyczajeni do „prawdziwych” kamer takich jak RED, znajdą tu ten sam stopień solidności. Certyfikat odporności na trudne warunki IP-54 sprawia, że wilgoć czy pył nie stanowią zagrożenia dla sprzętu. To samo dotyczy niskich temperatur. Jak ważne to aspektu nie musimy nikogo przekonywać. 

Solidność konstrukcji to tylko podstawa. Dodajmy do tego wizjer o rozdzielczości 5,76 mln punktów i odświeżaniu z prędkością 120 fps, pokrywający 100% kadru, z oddalonym punktem lądy z dystansu 21 mm i korekcją dioptryjną okulara w zakresie +2/-4, który w trudnych warunkach oświetleniowych potrafi zdjąć z operatora potrzebę zastosowania zewnętrznego wizjera. Jeśli nadmiar światła sprawia, że monitor zewnętrzny jest zbyt ciemny to okular wizjera elektronicznego może okazać się zbawieniem. Ten jest duży, otoczony gumowanym pierścieniem. Pozwala od razu docenić jakość widzianego obrazu.

Zasilanie przez port USB-C, port HDMi 2.0, wyjście i wejście dźwięku przez gniazda jack stereo 3,5 mm to kolejne niezbędne elementy. Są one dostępne we wszystkich konstrukcjach ale. Tak! Tu osadzone są w pełni metalowym korpusie, co sprawia że, nawet bardziej solidne okablowanie HDMI czy USB-C nie powoduje naprężeń na solidnie osadzonym gnieździe. 

Zabranie tej bryły metalu na plan produkcji dokumentalnej nie stanowi problemu a włączenie go w całość pozostałej infrastruktury osprzętu przychodzi bardzo łatwo. Podobnie łatwo uruchamiamy tryb filmowy.

Tak. To jeden z największych atutów. Przełączanie pomiędzy trybem filmowym i fotograficznym, odbywa się jednym przełącznikiem. Przestawienie selektora od razu uruchamia cały zestaw dostępnych funkcji do filmowania. W menu filmowym nie znajdziemy parametrów właściwych dla fotografowania i odwrotnie! Każdy z trybów zapamiętuje swoje ustawienia przez co nawet wykonanie fotografii kontrolnej przed czy po ujęciu, nie stanowi problemu.

To bardzo proste rozwiązanie, elidujące przeczesywanie menu w celu znalezienia właściwych i potrzebnych funkcji. Selektor film/foto sprawia, że otrzymujemy kamerę w ułamku sekundy. Jeśli ją już mamy zaczynamy wchodzić w menu, a nasza operatorska dusza zaczyna doceniać każdy element filmowego menu i zakres możliwości tego sprzętu.

Pliki filmowe możemy zapisywać w kontenerach MP4 lub MOV – zawsze jako H264/MPEG-4 AVC z 2 kanałowym stereo w standardzie filmowym 48 kHz/16 bit, LPCM. Głębia kolorów dla Video opiera się na standardach Rec.709/Rec 2020 z HLG/ L-Log. Maksymalny czas trwania pliku nie jest ograniczony, chociaż dla zachowania bezpieczeństwa danych, możemy dzielić materiał na sekwencję jednominutowe. Wielkość pliku ograniczona jest jedynie jego rozmiarem – do 96 GB. Łatwo osiągać tego typu pliki jeśli weźmiemy pod uwagę, że kamera potrafi rejestrować obraz w rozdzielczości 4K, ale z dużym bitrate i także w formacie DCI, co odróżnią tę kamerę od wielu filmujących aparatów.

W trybie filmowania z użyciem całego sensora 35 mm, który ma rozdzielczość 6000×3168 pikseli możemy otrzymać następujące formaty.

35 mm – C4K (17:9) 4096×2160 pixels 

35 mm – 4K (16:9) 3840×2160 pixels 

35 mm – Full HD (16:9) 1920×1080 pixels 

W trybie filmowania z użyciem standardu APS-C czyli Super 35 mamy do wyboru:

APS-C – C4K (17:9) 4096×2160 pixels 

APS-C – 4K (16:9) 3840×2160 pixels 

APS-C – Full HD 1920×1080 pixels 

Tyle na temat wielkości obrazu, w którym opcja 17:9 Cinema 4 K wydaje się kluczowa. Przejdźmy do klatkaży i przepustowości bo tu robi się ciekawiej. Dla operatorów mnogość dostępnych opcji jest zbawienna i pozwala lepiej dostosować korpus SL2 S do roli np. drugiej kamery na planie. Dla niewtajemniczonych symbole i cyfry wydają się szyfrem. 

MOV C4K: 59,94 B/s, 4:2:0 / 8 Bit (SD), 4:2:2 / 10 Bit (HDMI), APS-C, H.264, Long GOP, 150Mbps MOV C4K: 50 B/s, 4:2:0 / 8 Bit (SD), 4:2:2 / 10 Bit (HDMI), APS-C, H.264, Long GOP, 150Mbps MOV C4K: 29,97 B/s, 4:2:2 / 10 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, ALL-I, 400Mbps
MOV C4K: 25 B/s, 4:2:2 / 10 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, ALL-I, 400Mbps 

MOV C4K: 24 B/s, 4:2:2 / 10 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, ALL-I, 400 Mbps
MOV 4K: 59,94 B/s, 4:2:0 / 8 Bit (SD), 4:2:2 / 10 Bit (HDMI), APS-C, H.264, Long GOP, 150 Mbps MOV 4K:50 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD), 4:2:2 / 10 Bit (HDMI), APS-C, H.264, Long GOP, 150 Mbps MOV 4K:29,97 B/s 4:2:2 / 10 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, ALL-I, 400 Mbps
MOV 4K:25 B/s 4:2:2 / 10 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, ALL-I, 400 Mbps
MOV 4K:23,98 B/s 4:2:2 / 10 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, ALL-I, 400 Mbps
MOV FHD: 180 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), APS-C, H.264, Long GOP, 20 Mbps
MOV FHD:150 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), APS-C, H.264, Long GOP, 20 Mbps
MOV FHD:120 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 20 Mbps
MOV FHD:100 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 20 Mbps
MOV FHD:59,94 B/s 4:2:2 / 10 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, ALL-I, 200 Mbps
MOV FHD:50 B/s 4:2:2 / 10 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, ALL-I, 200 Mbps
MOV FHD:29,97 B/s 4:2:2 / 10 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, ALL-I, 200 Mbps
MOV FHD:25 B/s 4:2:2 / 10 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, ALL-I, 200 Mbps
MOV FHD:23,98 B/s 4:2:2 / 10 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, ALL-I, 200 Mbps
MP4 4K: 59,94 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), APS-C, H.264, Long GOP, 150Mbps
MP4 4K: 50 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), APS-C, H.264, Long GOP, 150Mbps
MP4 4K: 29,97 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 100 Mbps
MP4 4K: 25 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 100 Mbps
MP4 4K: 23,98 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 100 Mbps
MP4 FHD: 180 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 20 Mbps
MP4 FHD:150 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 20 Mbps
MP4 FHD:120 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 20 Mbps
MP4 FHD:100 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 20 Mbps
MP4 FHD:59,94 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 28 Mbps
MP4 FHD:50 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 28 Mbps
MP4 FHD:29,97 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 20 Mbps
MP4 FHD:25 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 20 Mbps
MP4 FHD:23,98 B/s 4:2:0 / 8 Bit (SD & HDMI), 35mm & APS-C, H.264, Long GOP, 24 Mbps 

Operator jednak zaraz w tym gąszczu wychwyci kluczowe pozycje takie jak zapis w klatkażu 24 i 10 bitowej głębi 4:2:2 w jakości ALL-I, z przepustowością 400 Mb/s. W zależności od trybu, możemy zapisywać pliki z 8 lub 10 bitową głębią na kartach SD lub przez HDMI.

W filmowaniu możemy pracować z wszystkimi opcjami automatyki, chociaż jak wiadomo operatorzy cenić sobie będą przede wszystkim tryb manualny. 

To wszystko dobrze się zapowiada. Jak jednak jest w praktyce? Kodowanie wszystkich klatek w standardzie ALL-I i 10 bitach daje możliwość poważnej postprodukcji. Aby sprawdzić co możemy otrzymać podpięliśmy do tego korpusu obiektywy kinowe Cooke S7i. Chcieliśmy sprawdzić look tych szkieł. Jeśli wokół takiego korpusu zbudujecie infrastrukturę gra, rurek wspierających silniki follow focus, matte box i zasilanie z rekorderem, okaże się, że macie do czynienia z bardzo zaawansowanym urządzeniem filmującym. Oto kilka klatek z SL2 S i obiektywów Cooke S7i. Szerzej o samych obiektywach przeczytacie wkrótce w dziale Video.